रवि हमाल बिहिबार, साउन २५, २०८०
मुगु -सोरु गाउँ पालिकाको पुरुमुरुका बिद्यार्थीले दिवा खाजा पाएका छैनन ।
बसलदेवी विक विजय आधारभूत विद्यालय सिपमा कक्षा पाँचमा नियमित विद्यालयमा अाउँछन् तर खाजा नियमित नभएको बताउँ छन् । सोरुकै महादेव आधारभूत विद्यालयको अवस्था पनि उस्तै छ भन्छन् कक्षा पाँचका राजबहादुर कामी ।
कर्णाली प्रदेशका मुगुसहित हुम्ला, डोल्पा, जुम्ला र कालिकोट पाँच जिल्लाका लागि प्रति विद्यार्थी २० रुपैयाँका दरले वार्षिक रूपमा १८० दिन नबढ्ने गरी सरकारले बजेटको व्यवस्था गर्छ । तर, भवानी माध्यमिक विद्यालय पुरुमुरुका बालबालिकाले पछिल्लो दुई वर्षयता विद्यालयमा खाजा खानै नपाएका कक्षा तीनमा अध्ययरत छात्रा सिर्जना कामीले बताइन् । त्यस्तै , मुगुको सोरु गाउँपालिकामा पनि तीन महिनादेखि विद्यार्थिले दिवा खाजा खाएका छैनन् ।
पोषणमा सुधारसँगै शिक्षण सिकाइमा बालबालिकाको सहभागिता बढाउनु र सिकाइस्तर सुधार गर्नु दिवा खाजा कार्यक्रमको मूल उद्देश्य हो । साथै दिवा खाजामा स्थानीय कृषिउपजको उपभोग बढाएर विद्यालय र कृषि उत्पादनबीच सम्बन्ध स्थापित गर्नु यसको अर्को उद्देश्य हो । तर, बालबालिकाले आक्कल झुक्कल पाउने खाजामा पनि चाउचाउ बिस्कुट लगायत बजारको तयारी खाजा हुने गरेको अभिभावक सोरु–७ बुम्चका लालसिंह लावडले बताए ।
दिवा खाजाका लागि आएको रकम अन्यत्र खर्च गर्न मिल्दैन । तर, कतिपय विद्यालयले व्यवस्थापन समितिको निर्णय भन्दै बालबालिकालाई भोकै राखेर रकम अन्तै खर्च गर्दै आएको महादेव आधारभूत विद्यालयका प्रधानाध्यापक अर्जुन बुढाले स्विकारे ।
सोरु गाउँपालिका भित्रका ३९ विद्यालयमध्ये अधिकांशमा दिवा खाजा नियमित छैन । स्थानीय सरकार भने थाहा पाएर पनि चुपचाप बसेको छ ।
विद्यार्थी नियमित विद्यालयमा आएका छन् भने सामुदायिक विद्यालयको सिकाई गुणस्तर पनि बढेको छ । तर, मुगुको सोरुमा दिवा खाजावापतको रकम अन्यत्र खर्च गरिँदा विद्यार्थी मारमा परेका छन् । स्थानीय सरकारले अनुगमन चासो नदिएका कारण दिवा खाजा प्रभावकारी नभएको अभिभावकहरु बताउँछन् ।
नेपाल सरकारले आर्थिक वर्ष २०७७/७८ बाट देशका सबै सामुदायिक विद्यालयमा प्रारम्भिक बालविकासदेखि कक्षा ६ सम्मका सबै विद्यार्थीका लागि दिवा खाजाको व्यवस्था गरेको छ ।
राज्यले यो कार्यक्रमलाई महतव दिएर वार्षिक करिब ९ अर्ब रकम विनियोजन गरेको छ । जसबाट ३० हजार सामुदायिक विद्यालयका ३२ लाख बालबालिका लाभान्विन हुने अपेक्षा गरिएको छ ।
यहाँ कमेन्ट गर्नुहोस्